Prelogopedie homepage

Prelogopedie / preverbale logopedie

Irma Sparidans heeft  25 jaar (sinds 1991) ervaring in het behandelen van kinderen met eet- en drinkproblemen. Zij is sinds 2000 gecertificeerd prelogopedist pre(verbaal)logopedist en geregistreerd in het register “preverbaal logopedist” van de NVLF, maar heeft ook in de 9 jaren daarvoor (sinds 1991) dat zij met meervoudig complex gehandicapte kinderen werkte, al ruime ervaring opgedaan in het behandelen van (jonge) kinderen met eet- en drinkproblemen en van kinderen met sondevoeding en in het begeleiden van hun ouders. Zij heeft ervaring in het behandelen van eet- en drinkproblemen vanuit verschillende oorsprong (medische problemen, syndromen, handicaps, normale ontwikkeling).

Irma heeft zowel ervaring in het behandelen van kinderen die zich verder normaal ontwikkelen, als in het behandelen van kinderen met medische problemen (o.a. hartproblemen, oesophagusatresie, prematuren, stofwisselingsziekten), kinderen met syndromen (o.a. syndroom van Down, syndroom van West, Williamssyndroom, Batten-Spielmeyer-Vogt) en kinderen met andere handicaps en beperkingen (bv. blinde en slechtziende kinderen, kinderen met epilepsie, spasticiteit) en in het begeleiden van hun ouders.

Irma is N.D.T. Bobath en Muellertherapeut (opleidingsduur 2 jaar) en heeft aanvullende opleidingen en bij- en nascholingen gevolgd om haar kennis en expertise op peil te houden. Zij is gecertificeerd pre(verbaal)logopedist en geregistreerd in het register “preverbaal logopedist” van de NVLF.

Wanneer prelogopedie / preverbale logopedie

• overgevoeligheid in het mondgebied
• overmatig kwijlen
• slecht zuigen uit borst of fles
• slecht of niet kunnen eten van de lepel of weigeren van lepelvoeding
• niet of slecht kauwen
• weigeren vaste voeding
• veelvuldig verslikken
• kokhalzen of braken bij ‘stukjes’ in de voeding
• begeleiding van sondevoeding
• overgang van sondevoeding naar orale voeding

Wat is prelogopedie

Prelogopedie en preverbale logopedie is logopedie gericht op eet- en drinkproblemen van kinderen. Deze behandelingen mogen alleen gegeven worden door logopedisten die hiervoor een aanvullende opleiding hebben gedaan en er speciaal voor zijn gecertificeerd en geregistreerd bij de beroepsvereniging van logopedisten (NVLF).

Preverbale logopedie wordt vooral gegeven aan kinderen die zich verder normaal ontwikkelen. Prelogopedie wordt zowel gegeven aan kinderen die zich verder normaal ontwikkelen als aan kinderen met medische problemen (bijvoorbeeld een oesophagusatresie) en aan kinderen met handicaps en beperkingen (bijvoorbeeld kinderen met een syndroom of spasticiteit). Er wordt vanuit het totale lichaamsfunctioneren (spierspanning, reflexen, houding, enz. ) gekeken naar en geoefend aan het mondgebied en het eten en drinken.

Soms zijn bij baby’s en peuters de voedingsreflexen niet of onvoldoende ontwikkeld en ontstaan er eet- en drinkproblemen. Soms blijven reflexen te lang bestaan en leidt dat tot problemen. Als reflexen blijven bestaan verhinderen ze de ontwikkeling van willekeurige bewegingen. Het kunnen maken van willekeurige bewegingen van lippen, tong, kaak en gehemelte is nodig om te kunnen kauwen, brabbelen en spreken. Bij het zuigen, slikken, bijten en kauwen zijn het nog vrij grove bewegingen. De bewegingen bij het spreken zijn zeer fijn en genuanceerd en gevarieerd. De goede coördinatie van de lippen, tong en kaken bij het leren eten zijn voorwaarden om te komen tot een goede spraakontwikkeling. Eet en drinkproblemen kunnen dus ook later tot spraakproblemen leiden.

De meest voorkomende oorzaak van eet- en drinkproblemen is een niet goed verlopende coördinatie tussen het zuigen, slikken en ademen. Er is sprake van een ritme van één op één op één; dus zuig-slik-adem. Als dit ritme te veel afwijkt, is er iets niet goed. Soms komt dat doordat een kind een gebrek aan energie heeft vanwege een hartprobleem of een vroeggeboorte. Ook kunnen er neurologische (bv. onvoldoende rijping), anatomische (kort tongriempje, schisis) of andere oorzaken zijn, zoals gulzigheid, onrust, overprikkeldheid of puur gedragsmatige oorzaken.

Wat doet de logopedist

Bij eet- en drinkproblemen biedt een bezoek aan een prelogopedist uitkomst. Prelogopedie / preverbale logopedie betekent ‘voorafgaand aan woorden’. Een prelogopedist richt zich op het stimuleren van de spieren in de mond en het op gang brengen van de communicatie, nog voordat kinderen gaan praten. De bedoeling is om daarmee het eten en drinken te bevorderen en voor een goede mondmotoriek te zorgen.

Behandeling kan zowel op de praktijk als bij u aan huis plaatsvinden en begint altijd met het observeren van de baby/het kind.

Zijn er anatomische aandoeningen? Zijn er afwijkende reflexen? Blijven de reflexen te lang bestaan? Hoe eet en drinkt het kind? Functioneren de zuig- en slikreflex voldoende bij borst- of flesvoeding? Hoe is de kwaliteit van het zuigen en drinken en hoe verloopt de coördinatie tussen het zuigen, slikken en ademen? Kauwt het kind al? En hoe kauwt het kind?

Een onvoldoende coördinatie tussen het zuigen, slikken en ademen kan ertoe leiden dat een kind zich verslikt en te vroeg stopt met drinken. Adviezen hoe ouders dit kunnen verbeteren kunnen al helpen. Bijvoorbeeld door voldoende rustmomenten tijdens het voeden in te bouwen en bepaalde drinktechnieken aan te bieden. Als kinderen moeite hebben met zuigen of als de zuigreflex ontbreekt, kunnen ouders overgaan op lepelvoeding.

Bij kinderen met hartproblemen zijn er door een slechte conditie vaak problemen met het gelijktijdig slikken en ademen. Daardoor raken ze vermoeid en verslikken ze zich soms. Door dit soort negatieve ervaringen stoppen kinderen soms met eten. De logopedist probeert ze dan met allerlei spelletjes plezier te leren beleven met dingen in de mond. Bij kinderen die sondevoeding krijgen, ontbreekt vaak het besef dat eten prettig kan zijn. Ze hebben doorgaans niet in de gaten dat het eten door de mond hoort te gaan en dat eten bevrediging kan geven. Deze kinderen wordt geleerd om plezier in eten te krijgen.

Naast de problemen met het drinken kunnen er ook problemen zijn met het leren eten van de lepel en het gaan kauwen. Kinderen hebben moeite met het gaan eten van een lepeltje, vastere voeding eten, stukjes eten, brood eten. Ook hierbij kan de logopedist na een grondige observatie adviezen geven en eventueel mondbehandeling toepassen. Er zijn bv kinderen die het met de tong naar de zijkant in de mond brengen van het voedsel moeilijk vinden. Ze gaan er dan alleen op sabbelen en proberen na verloop van tijd het stukje zo door te slikken. Dat gaat niet altijd goed. Het kind gaat kokhalzen, hoesten en soms overgeven. Ouders kunnen daar erg van schrikken. Soms bieden ze dan het vaste voedsel niet meer aan. Na een tijdje wordt het dan weer geprobeerd, maar vaak gebeurt dan hetzelfde omdat het kind het verder niet geoefend heeft. Het is dan handig om begeleiding door een prelogopedist te vragen om het kauwen goed op gang te laten komen. Indien u uw kind aanmeldt voor prelogopedie, heeft u een verwijskaart van uw arts nodig waarop expliciet moet worden vermeld dat het om een prelogopedische behandeling gaat.

De foto’s op deze pagina zijn met toestemming overgenomen van de website www.prelogopedie.nl