Algemeen
Irma Sparidans heeft al ruim 25 jaar (sinds 1991) ervaring in het behandelen van kinderen met eet- en drinkproblemen. In al die jaren heeft zij ruime ervaring opgedaan in het behandelen van eet- en drinkproblemen vanuit verschillende oorsprong (medische problemen, syndromen, handicaps, normale ontwikkeling).
Irma heeft zowel ervaring in het behandelen van kinderen die zich verder normaal ontwikkelen, als in het behandelen van kinderen met medische problemen (o.a. hartproblemen, oesophagusatresie, prematuren, stofwisselingsziekten), kinderen met syndromen (o.a. syndroom van Down, syndroom van West, Williamssyndroom, Batten-Spielmeyer-Vogt) en kinderen met andere handicaps en beperkingen (bv. blinde en slechtziende kinderen, kinderen met epilepsie, spasticiteit) en in het begeleiden van hun ouders.
Irma is N.D.T. Bobath en Muellertherapeut (opleidingsduur 2 jaar) en heeft aanvullende opleidingen en bij- en nascholingen gevolgd om haar kennis en expertise op peil te houden. Zij is gecertificeerd pre(verbaal)logopedist en geregistreerd in het register “preverbaal logopedist” van de NVLF.
Wanneer prelogopedie
- overgevoeligheid in het mondgebied
- overmatig kwijlen
- slecht zuigen uit borst of fles
- flesweigeren bij borstgevoede baby’s
- slecht of niet kunnen eten van de lepel of weigeren van lepelvoeding
- niet of slecht kauwen
- weigeren vaste voeding
- veelvuldig verslikken
- kokhalzen of braken bij ‘stukjes’ in de voeding
- begeleiding van sondevoeding
- overgang van sondevoeding naar orale voeding
Prelogopedie bij logopediepraktijk Irma Sparidans
Behandeling kan zowel op de praktijk als bij u aan huis plaatsvinden.
Prelogopedie en preverbale logopedie is logopedie gericht op eet- en drinkproblemen van kinderen. Deze behandelingen mogen alleen gegeven worden door logopedisten die hiervoor een aanvullende opleiding hebben gedaan en er speciaal voor zijn gecertificeerd en geregistreerd bij de beroepsvereniging van logopedisten (NVLF).
Preverbale logopedie wordt zowel gegeven aan kinderen die zich verder normaal ontwikkelen als aan kinderen met medische problemen (bijvoorbeeld een oesophagusatresie) of handicaps en beperkingen (bijvoorbeeld kinderen met een syndroom of spasticiteit). Er wordt vanuit het totale lichaamsfunctioneren (spierspanning, reflexen, houding, enz. ) gekeken naar het mondgebied en het eten en drinken. Bij de behandeling van het mondgebied (verhoogde reflexen en/of verhoogde gevoeligheid in de mond) en van de eet- en drinkproblemen wordt het totale lichaamsfunctioneren steeds meegenomen.
Soms zijn bij baby’s en peuters de voedingsreflexen niet of onvoldoende ontwikkeld en ontstaan er eet- en drinkproblemen. Soms blijven reflexen te lang bestaan en leidt dat tot problemen. Als reflexen blijven bestaan verhinderen ze de ontwikkeling van willekeurige bewegingen. Het kunnen maken van willekeurige bewegingen van lippen, tong, kaak en gehemelte is nodig om te kunnen kauwen, brabbelen en spreken. Bij het zuigen, slikken, bijten en kauwen zijn het nog vrij grove bewegingen. De bewegingen bij het spreken zijn zeer fijn en genuanceerd en gevarieerd. De goede coördinatie van de lippen, tong en kaken bij het leren eten zijn voorwaarden om te komen tot een goede spraakontwikkeling. Eet en drinkproblemen kunnen dus ook later tot spraakproblemen leiden.
De meest voorkomende oorzaak van eet- en drinkproblemen is een niet goed verlopende coördinatie tussen het zuigen, slikken en ademen. Er is sprake van een ritme van één op één op één; dus zuig-slik-adem. Als dit ritme te veel afwijkt, is er iets niet goed. Soms komt dat doordat een kind een gebrek aan energie heeft vanwege een hartprobleem of een vroeggeboorte. Ook kunnen er neurologische (bv. onvoldoende rijping), anatomische (kort tongriempje, schisis) of andere oorzaken zijn, zoals gulzigheid, onrust, overprikkeldheid of puur gedragsmatige oorzaken.
Flesweigeren bij borstgevoede baby’s: Een baby drinkt goed uit de borst, maar drinkt niet (meer) uit de fles. Soms hebt u die als ouders al een keer aangeboden en dronk het kindje er goed uit, maar het kan zijn dat het daarna niet meer lukt. Dit geeft veel stress, zowel bij de ouders als hij het kindje. Drinken uit een fles is motorisch een heel andere vaardigheid, dan drinken uit een borst. Prelogopedie kan een oplossing bieden als een kindje goed uit de borst drinkt, maar de fles weigert.
Wat doet de prelogopedist?
Bij eet- en drinkproblemen biedt een bezoek aan een prelogopedist uitkomst. Prelogopedie / preverbale logopedie betekent ‘voorafgaand aan woorden’. Een prelogopedist richt zich op het stimuleren van de spieren in de mond en het op gang brengen van de communicatie, nog voordat kinderen gaan praten. De bedoeling is om daarmee het eten en drinken te bevorderen en voor een goede mondmotoriek te zorgen.
De behandeling begint altijd met het observeren van de baby/het kind. Zijn er anatomische aandoeningen? Zijn er afwijkende reflexen? Blijven de reflexen te lang bestaan? Hoe eet en drinkt het kind? Functioneren de zuig- en slikreflex voldoende bij borst- of flesvoeding? Hoe is de kwaliteit van het zuigen en drinken en hoe verloopt de coördinatie tussen het zuigen, slikken en ademen? Kauwt het kind al? En hoe kauwt het kind? Een onvoldoende coördinatie tussen het zuigen, slikken en ademen kan ertoe leiden dat een kind zich verslikt en te vroeg stopt met drinken. Adviezen hoe ouders dit kunnen verbeteren kunnen al helpen. Bijvoorbeeld door voldoende rustmomenten tijdens het voeden in te bouwen en bepaalde drinktechnieken aan te bieden. Als kinderen moeite hebben met zuigen of als de zuigreflex ontbreekt, kunnen ouders overgaan op lepelvoeding.
De prelogopedist biedt adviezen, tips en handreikingen om het drinken uit de fles te verbeteren en beter te leren eten van de lepel. Ook helpt de prelogopedist bij het leren drinken uit een beker en om verslikken te voorkomen.
Bij kinderen met hartproblemen zijn er door een slechte conditie vaak problemen met het gelijktijdig slikken en ademen. Daardoor raken ze vermoeid en verslikken ze zich soms. Door dit soort negatieve ervaringen stoppen kinderen soms met eten. De prelogopedist probeert het kind dan met allerlei oefenspelletjes plezier te leren beleven aan dingen in de mond.
Bij kinderen die sondevoeding krijgen, ontbreekt vaak het besef dat eten prettig kan zijn. Ze hebben doorgaans niet in de gaten dat het eten door de mond hoort te gaan en dat eten bevrediging kan geven. Deze kinderen wordt geleerd om plezier in eten te krijgen. De prelogopedist helpt bij het afbouwen van de sondevoeding en het opbouwen van voeding via de lepel of de fles. Zij stimuleert de mondmotorische vaardigheden die nodig zijn voor leren eten en drinken. Samen met de ouders wordt er gekeken op welke manier en met welke smaken het kind meer voeding zelf kan gaan eten. Als de hoeveelheden die een kind zelf kan eten groter worden, zal er (vaak samen met een diëtist en kinderarts) een schema gemaakt worden om minder sondevoeding te geven, zodat er meer honger ontstaat.
Naast de problemen met het drinken zijn er ook problemen met het gaan kauwen. Sommige kinderen hebben moeite met het gaan eten van een lepeltje, vastere voeding eten, stukjes eten, brood eten. Ook hierbij kan de logopedist na een grondige observatie adviezen geven en eventueel mondbehandeling toepassen. Er zijn bv kinderen die het met de tong naar de zijkant in de mond brengen van het voedsel moeilijk vinden. Ze sabbelen er dan alleen op en proberen na verloop van tijd het stukje zo door te slikken. Dat gaat niet altijd goed. Het kind gaat kokhalzen, hoesten en soms overgeven. Ouders kunnen daar erg van schrikken. Soms bieden ze dan het vaste voedsel niet meer aan. Na een tijdje wordt het dan weer geprobeerd, maar vaak gebeurt dan hetzelfde omdat het kind het verder niet geoefend heeft. Het is dan handig om begeleiding door een prelogopedist te vragen om het kauwen goed op gang te laten komen.
Bij flesweigeren kijken we allereerst mee met een voeding en kijken we naar hoe het kind reageert bij het aanbieden van de fles. We geven uitleg waarom het kindje niet wil drinken en hoe we dit samen kunnen oplossen. Hierbij gaan we heel planmatig te werk en krijgen ouders concrete tips, aanwijzingen en hulp om het kindje uit de fles te leren drinken.
N.B. Afbeeldingen zijn met toestemming overgenomen van prelogopedie.nl
© Niets van deze site mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de praktijkhouder.